اعلام نجات پیدا کردن برج های چهارگوش - تا بینهایت

داستان چیست؟

در بلوار شریعتی، کوچه صفا و روبه روی مسجد قدیمی صفا یعنی تقریبا در میانه های شهر نجف آباد، فضایی به وسعت حدود هزار متر زمین خانه ای است که شاید حدود 400 سال قبل یکی از خان های شهر آن را ساخته و روی خانه هم دو برج خشتی بالا برده است؛ برج هایی که روی بخشی از خانه ساخته شده و هیچ مصرف عمومی نداشته و از ابتدا در اختیار مالکان خصوصی بوده اند. هرچند بعضی پژوهشگران تاریخ دقیقی را برای زمان ساخت برج های دوقلوی صفا نمی توانند معین نمایند، اما براساس اسناد باقی مانده وقتی غلامعلی رادی مشهور به آق غلامعلی در دوره قاجار باغی را در اطراف نجف آباد خریداری نموده، این برج ها در آن قرار داشته است، بنابراین می توان پیشینه ساخت این برج ها را دست کم به دوره صفویه یا زندیه برگرداند.

اما امروز نه تنها به واسطه بی توجهی مالکان برج و متولیان میراثی این برج تاریخی در معرض تخریب شدید واقع شده است، بلکه ساخت و سازهای اجرا شده در عرصه این اثر تاریخی که 25 اسفند1379 به شماره 3482 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، نه تنها دید این اثر تاریخی را کاملا مخدوش نموده، بلکه دیگر هیچ توانی برای سرپا ماندن آن باقی نگذاشت.

و بالاخره بعد از بیان این همه بلایی که در طول سال ها بی توجهی بر سر این برج های منحصربه فرد چهارگوش که بیشترین نمونه هایشان معمولا دایره شکل هستند، آمده است این بار شهرداری نجف آباد پا پیش گذاشت تا این اثر تاریخی منحصربه فرد را مانند برج های خارون به سروسامانی برساند.

کوششمان را برای تملک برج دوم شروع نموده ایم

محمد مغزی، شهردار نجف آباد اصفهان پیرامون نجات پیدا کردن برج های چهارگوش بیان می نماید: متاسفانه این برج ها در حال تخریب شدید هستند و تا کنون بخش هایی از آن ها تخریب و به مرور حذف شده اند.

او تملک و آزادسازی برج های صفا را یک درخواست عمومی از سوی مردم و انجمن دوستداران میراث فرهنگی نجف آباد می داند و ادامه می دهد: شهرداری نجف آباد با وجود مسائل امروزی از نظر اعتبارات، عزم خود را جزم کرد و وارد این موضوع شد و با توجه به تعدد مالکان این اثر تاریخی که دو فامیل عظیم در نجف آباد هستند برای تملک و آزادسازی و در نهایت ساماندهی آن ها وارد شد.

وی با اشاره به تعداد زیاد مالکان با توجه به گذر زمان که باعث فوت مالکان اصلی و تعدد وارثانِ دو مالک شده، می گوید: خوشبختانه درصدی از این مجموعه یعنی یکی از برج ها، بعد از توافق با یکی از فامیل ها با اعتباری حدود پنج میلیارد تومان خریداری شد و در حال حاضر نیز در حال صحبت با مالک دوم هستیم تا برج بعدی را تملک کنیم، هر چند شاید بعضی از نظرات مالکان برای واگذاری بنا خارج از عرف باشد، اما شهرداری همه کوشش خود را انجام می دهد.

او با این وجود از راه های قانونی دیگری هم خبر می دهد که امکان تملک دومین برج را نیز مهیا می نماید و اضافه می نماید: بعد از تملک شاید مجبور شویم مبالغ زیادتری به نسبت خریدِ مجموعه برای بازسازی پرداخت کنیم و آن را بعد از ساماندهی و بازسازی در اختیار مردم قرار دهیم.

آزادسازی حریم برج در آینده

شهردار نجف آباد اصفهان درباره ساخت و سازهای اجرا شده در اطراف این بنای تاریخی شرح می دهد: مسجد صفا در عرصه این اثر تاریخی تا حدودی بحث ارتفاعی را رعایت نموده است، اما پلاک های غربی و شرقی زیاد موضوع حریم را رعایت ننموده اند، به خصوص در قسمت غربی که چسبیده به برج نیز هست.

مغزی به ساختمان های مرتفع ساخته شده درگذشته در اطراف برج های صفا اشاره می نماید و می افزاید: در برنامه های خود داریم که با تملک این بناها، آن ها را تملک و حریم برج را آزادسازی کنیم، چون برای تبدیل منطقه به محوطه ای گردشگری، آن مجموعه به محوطه سازی احتیاج دارد و از سوی دیگر باید شرایطی را تامین کرد و حریم آن رعایت گردد؛ بنابراین باید حریم درجه یک اثر آزادسازی گردد.

او با بیان این که این برج ها از نظر معماری خاص و ویژه هستند، اظهار می نماید: قطعا این مجموعه برای کسانی که به معماری علاقمندند بسیار جذاب است، با این وجود بعد از تملک، طرحی جامع برای محل پیش بینی می کنیم تا بتوان به طور کامل آن را ساماندهی کرد.

نجف آباد را از شهر گذری به مقصد گردشگری تبدیل کردیم

شهردار نجف آباد با تاکید بر اینکه نجف آباد در چند سال گذشته به مقصد گردشگری تبدیل شده است، می گوید: پیش از این شهر نجف آباد برای گردشگران فقط یک راستا گذری بود، اما در طول چند سال گذشته کوشش کردیم تا با توجه به پتانسیل های موجود این شهر را به یک مقصد گردشگری تبدیل کنیم.

او تملک خانه تاریخی نوریان و تبدیل آن به مکتب خانه خواجه نصیرالدین طوسی و تملک و تبدیل خانه تاریخی مهرپرور به موزه مردم شناسی را یکی دیگر از اقدامات شهرداری نجف آباد برای تبدیل این شهر به مقصد گردشگری بیان می نماید.

مغزی با اشاره به تملک خانه کبیرزاده و برنامه ریزی ها برای تبدیل آن فضا به موزه عظیمان نجف آباد اظهار می نماید: در حال حاضر نیز با تملک خانه تاریخی نوریان 2 که قرینه خانه قبلی است و توسط دو برادر در گذشته ساخته شده، قصد داریم آن را نیز به یک مقصد گردشگری در شهر تبدیل کنیم.