یک تور و هزار مسافر - تا بینهایت

یک تور و هزار مسافر

نویسنده: لیلا سیف

عاشقان جاده های تمام نشدنی و دیدنی های تکرار نشدنی بشتابند به سوی شغلی که دائم السفرشان می کند

درآمد، گردشی فصلی!

راهنمای توریستی به عنوان یک شغل ثابت، کار پر در آمدی است. اما مشکل اینجاست که آیا واقعاً ما می توانیم به راهنمای توریستی با دید یک شغل ثابتی که در هر زمان امکان فعالیت در آن وجود داشته باشد، نگاه کنیم؟

حداقل حقوق یک تور لیدر برای سفرهای داخلی 40 هزار تومان، تورهای خروجی - سفر به خارج از کشور، 50 دلار و برای تورهای ورودی- مسافران خارجی که به ایران سفر می کنند - 30 دلار است. اگر فرد در تمام طول سال مشغول شغلش یعنی راهنمای توریستی باشد، می تواند خودش را جزو پر در آمدترین افراد در این حوزه بداند؛ اما در واقع این امر تحقق پیدا نمی کند. بیشتر سفرهایی که در داخل ایران انجام می شود به صورت شخصی صورت می گیرد مثلاً خانواده ای یا شخصی در ایام خاصی مثل عید یا تابستان به مسافرت می فرایند؛ در این سفرها خیلی کم اتفاق می افتد که گروه یا شخص مسافرت کننده فردی را به عنوان راهنمای توریستی استخدام کند و با او سفر کند؛ به خاطر همین تعداد سفرهایی که برای یک توریست در طول سال به وجود می آید، محدود می شود به مسافران خارجی. گذشته از این موضوع، کار توریستی در واقع یک شغل فصلی است. به گفته حرفه ای های این فن، در طول سال دو فصل کاری برای آنها وجود دارد؛ یکی از 15 اسفند تا نیمه خرداد و دیگری از نیمه شهریور تا اواسط آبان. در همین فصل های کاری هم این جور نیست که یک تور لیدر بتواند از تمام ظرفیت فصل ها استفاده کند و تمام دوره سر کار باشد؛ یک راهنمای حرفه ای به طور میانه 50 درصد این دو فصل یعنی 90 روز از 180 روز مشغول است. حالا با یک حساب کتاب ساده می توان حقوق میانه یک توریست در طول سال و ماه را به دست آورد. حداقل دستمزد در تورهای ورودی به ایران 30 دلار یا تقریباً 30 هزار تومان است. با این حساب حداقل حقوق توریست در یکی از فصل ها به طور میانه می شود چهار میلیون و 500 هزار تومان و در دو فصل می شود 9 میلیون تومان؛ این یعنی حقوق ماهانه حداقلی یک توریست می شود 750 هزار تومان که برای تور لیدر سفرهای خارجی بیشتر هم می شود. البته این موضوع به معنی این نیست که یک توریست حرفه ای نمی تواند در فصل هایی غیر از فصل های کاریش، فعالیتی در حوزه توریستی انجام دهد ولی در آن فصل ها، معمولاً تور کمتری وجود دارد و در نتیجه کار کمتری هم برای یک تور لیدر وجود دارد. پس در این کار حقوق ثابت به آن شکلی که باید وجود ندارد ولی اگر فرد آن قدر فعال و حرفه ای باشد و به گونه ای بتواند در غیر فصل کاریش هم شغلی دست و پا کند، می تواند حقوق نسبتاً خوبی به دست آورد.

رشته ها، بعضی راه های تور پهن کردن...

ماجرا خیلی متنوع تر از آن است که فکرش را بکنید. تنوعی که از یک طرف باعث می شود اگر تصمیم گرفته اید این شغل را انتخاب کنید. با هر شرایطی بیکار نمانید و از طرف دیگر باعث می شود سر این راه های مختلف بمانید که کدامش را انتخاب کنید. به هر حال اینها بعضی از رشته هایی است که با این شغل مرتبطند و با طی کردن دوره های آموزشی رسماً به این شغل وارد می شوید.

مکالمات و مترجم دنیاگردی

برای ورود به رشته مترجم دنیاگردی باید دانش زبانتان قابل قبول باشد. بعد از گذراندن دوره ها هم که معلوم است، می شوید مترجم توریست ها. قسمت رویایی قضیه هم این است که در ماموریت های خارجی آژانس های مسافرتی و مراکز توریستی همیشه جایی برای مترجم ها هست.

دوره مدیریت فنی دفاتر مسافرتی

برای گذراندن این رشته به لیسانس معادل نیاز دارید. رشته ای که نام دیگرش گرفتن مجوز تأسیس دفاتر مسافرتی است. با گذراندن این رشته هم مدیر می شوید، هم می توانید به کمک جیبتان دفتر تأسیس کنید و هم می توانید بدون کمک جیبتان و با تکیه به جیب دیگران در تأسیس یک دفتر شریک شوید. جیب های زیادی هستند که برای گرفتن مجوز تأسیس دفاتر مسافرت دنبال کسانی می گردند که این مدرک را داشته باشند.

دوره راهنمایان ایرانگردی و دنیاگردی

می شوید همان تور لیدر خودمان. بنابراین حواستان باشد که داشتن حوصله، انرژی و عشق سفر بودن در حد تیم ملی از ملزومات تور لیدر شدن است. چون تور لیدر اینجاست، تورلیدر آنجاست، تور لیدر همه جاست.

تاکسی توریستی

داشتن گواهینامه کافی است تا بتوانید مدرک تاکسی توریستی را بگیرید. غیر از این شناختن کوچه و خیابان های شهر محل کارتان در حد شناختن خطوط کف دست هم الزامی است. بعد از اینکه دوره را گذراندید، وظیفه گرداندن توریست ها در کل شهر با شماست. برای مشغول به کار شدن در فرودگاه و هتل ها هم داشتن این مدرک به درد خواهد خورد.

آموزش توریستان فرهنگی هنری

برای اینکه توریست فرهنگی شوید یا باید روزنامه نگار باشید یا معلم. نبود و نشد، یک سابقه کوچک کار فرهنگی هم کفایت می کند. دلیل این پیش نیاز هم این است که اصلاً آموزش دیدگان این رشته قرار است پل ارتباطی تور باشند با گزارشگران و توریستان و خبرنگاران و کلاً همه کسانی که یک تور قرار است با آنها ارتباط برقرار کند.

آموزش توریستان ورزشی

قبل از اینکه این رشته متولد شود، کاروان های ورزشی راهنماهایی داشتند که چیزی از ورزش نمی دانستند و فقط کار خودشان را می کردند، یعنی راهنمایی تیمی که مثلاً به شهرهای ایران آشنا نبود. در این رشته به افرادی که در یک رشته ورزشی فعال بوده اند، آموزش های دو جانبه ورزشی - توریستی می دهند. برای ورود به رشته هم فرقی نمی کند که سوابقتان در کدام رشته باشد، ولی در رابطه با اشتغال به کار خیلی فرق می کند که مدرکتان مربوط به کدام رشته باشد. به هر حال آموزش توریست ورزشی فوتبال با آموزش توریست ورزشی منچ یک فرق هایی دارد دیگر.

تجربه واقعی

به عشق طبیعت

علاقه ام به طبیعت من را به خیلی جاها کشاند؛ یکی اش همین تور لیدر شدن بود. واقعاً چه شغلی می توانستم داشته باشم که به خاطرش همیشه با طبیعت باشم؟ یکی دیگر هم گرفتن لیسانس نقاشی بود. نقاشی خواندم به عشق طبیعت و تور لیدر شدم به عشق طبیعت. البته تور لیدری شغل دوم من نیست. من همه توانم را صرف این کار می کنم. به خاطر همین هم اگر از درآمدم بپرسید می گویم عالی. البته اصل قضیه این است که الان هرکسی همه توانش را برای این کار بگذارد می تواند به این درآمد برسد. یک تور لیدر میانه و در حد خوب، روزی 40 تا 50 هزار تومان درآمد دارد. خوب هم که می گویم یعنی کسی که هم عشق به این کار را داشته باشد هم آموزش مناسب دیده باشد. این اصل را کسی به شما توصیه می کند که هر دو مدل کار را تجربه کرده؛ هم تور لیدری قبل از آموزش، هم تور لیدری پس از کسب آموزش. تجربه ام هم شد اینکه طی کردن کلاس های آموزشی خیلی به دردم خورد. این کار بازنشستگی ندارد. البته الان مدت هاست که تور لیدرها خودشان را بیمه می کنند و به طور طبیعی بازنشسته هم می شوند. اما واقعیت این است که تا هر وقت بخواهند می توانند از دیدن طبیعت کردستان به همراه جمعی که آخر سفر مثل یک خانواده صمیمی می شوند، لذت ببرند.

محمد رضا متینی صدر

پیشنهادهای ویژه

شهفرایند دنیای باشید

یادگیری زبان غیر انگلیسی به شدت توصیه می شود. بعضی مؤسسات آموزش توریستی فقط دوره دیده های زبان های غیر انگلیسی را می پذیرند. فرانسوی و عربی بدک نیستند. آلمانی هم به درد می خورد؛ فقط اگر فرانسوی یاد گرفتید موقع گفتن کلماتی که (ق) دارند یادی هم از ما بکنید!

مطالعات متفرقه تان باید توپ توپ باشد. شما باید از رسم و رسومات مردمان نمک آباد سفلی تا جزایر بورکینافاسو باخبر باشید. این مطالعات متفرقه در آینده شغلی تان حسابی به درد می خورد؛ مثلاً اگر یکی از جزایر آندامان هم آمد سراغتان باید بدانید که این مردمان در خانه پیژامه می پوشند یا شلوار ورزشی، اصلاً چه غذایی دوست دارند و هزار چیز دیگر.

شماها بخوانید

این کار، آدم همه فن حریف و عاشق می طلبد. ممکن است به خاطر کارتان مجبور شوید 11ماه از 12 ماه هر سال را این بر آن بر دنبال توریست و شهرهای مختلف باشید؛ خب این فقط عشق چاره اش هست دیگر. تازه باید آن قدر کارآزموده و دوره دیده باشید که اگر خدایی نکرده رفتید بیابان و گم شدید یا اصلاً تو جنگل گرفتار شیر و گرگ و پلنگ شدید، گلیم خودتان را از آب بیرون بکشید. از همین الان بهتان گفته باشیم اگر از آن بچه سوسول هایی هستید که فقط سیزده بدرها می زنید بیرون و سالی به 12 ماه هم آفتاب مهتاب نمی بینندتان، جان مادرتان سراغ این کار نروید وگرنه خدا به داد مسافرهایی برسد که شما می خواهید بگردانی شان!

گام به گام حرفه ای شدن

اگر عزم جزم کرده اید که این کار را انتخاب کنید، باید این چهار مرحله اصلی را بگذرانید.

1) انتخاب: با انداختن نیم نگاهی به جیب و علایق شخصی و مهارت هایتان یک رشته انتخاب کنید. بعد از اینکه مثلاً دوره مدیریت فنی را بگذرانید، پول دفتر و دستکی که باید راه بیندازید از آسمان نمی افتد توی دامنتان.

2) مطالعه: مدرک معجزه نمی کند. پس حسابی مطالعه متفرقه یادتان نرود. یاد گرفتن زبان های زنده دنیا در اولویت اند. اولویت دوم هم مردم شناسی است. شناخت آداب و رسوم اقوام و ملیت ها حسابی به دردتان خواهد خورد.

3)تجربه: تجربه عملی یا همان کارآموزی در این رشته خیلی اهمیت دارد؛ تا شما یک یا چند دوره عملی جایی نگذرانده باشید، آژانس ها و تورهای مسافرتی جدی نمی گیرندتان.

منبع: همشهری جوان، شماره 258.

/ج

منبع: راسخون